Corona in de Stad

Uit nostalgie bladerde ik terug in mijn agenda naar de periode vóór corona, naar de laatste ‘live’ afspraak. Ik vermoed dat ik niet de enige ben die dat wel eens doet. Op vrijdag de 13de herinner ik me een laatste gezellige lunch met vrienden in café De Plantage, waar toen al de restrictie gold van maximaal 100 personen. Er hing een plakkaat op de deur over de nieuwe gang van zaken met de RIVM richtlijn. Het handen wassen, afstand houden en het niet lijfelijk groeten was toen al van kracht.

Het was de week waar ik voor het laatst mijn kleindochter naar de muziekschool bracht. Een overleg met acht personen voor zondag de 15^de zei ik af onder sterke druk van de kinderen die vertelden dat zij en hun collega’s al tot thuiswerken waren overgegaan. Het voelde raar.

Het laatste event waar ik was geweest was het filmfestival Cinemasia in Studio K. Hier had ik twee fantastische Indonesische films[1] bekeken waarvan ik hoop dat ze ooit op de Nederlandse televisie te zien zullen zijn. Er stonden lange rijen, de films waren totaal uitverkocht. Het restaurant en de bar konden de toeloop nauwelijks bijbenen.

Achteraf dacht ik wat een ontzettende mazzel het was dat dit nog heeft kunnen plaatsvinden. Als je denkt aan de enorme organisatie, de genodigde buitenlandse regisseurs, de hele planning. De organisatie mag zich gelukkig prijzen dat zij nog in de staart zaten van wat nu gezien wordt als een van de laatste voor-Corona events.

Nostalgisch blader ik door de losse blaadjes die ik heb afgescheurd van de Amsterdam kalender 2020, een kadootje van een vriendin. De scheurkalender brengt dagelijks onze bruisende stad onder de aandacht. Trotse, leuke stadsverhalen, minder bekende plekken, leuke weetjes, met aankondigingen en tips. Juist die laatste twee zijn van de een op de andere dag totaal irrelevant geworden. Met weemoed lees ik wat we als stad gemist hebben. 25 maart, de Plastic Recycling Show die in de RAI zou plaatsvinden. Bedrijven uit heel Europa die hier hun oplossingen zouden tonen voor het hergebruik van plastic. Super interessant en echt van deze tijd. 28 maart, de Open Torendag, waar we 20 historische torens hadden kunnen beklimmen en waar vorig jaar maar liefst 12.000 mensen op af kwamen. Verder op 3 april, Design Icons, een grote vintage designbeurs in Noord en op 4 april de Kloffiemarkt met slow fashion en duurzame kleding in de Hallen. Donderdag 9 april zou in het Amsterdam Museum de tentoonstelling ‘Amsterdam – Stad van bier en brouwers’ geopend zijn. Een expositie over het wereldwijde succes van de Amsterdamse biermerken Heineken en Amstel en de recente opkomst van kleinschalige brouwerijen van speciaalbieren. Onze stad waar 44 Amsterdam speciaalbieren nu hun hoofd boven water moeten zien te houden.

In mijn agenda zag ik de afmeldingen van een etentje met een aantal buren bij ons thuis, de verjaardag van mijn neefje die 8 werd, een lunch met oud studiegenoten, een etentje met vriendinnen in een sterrenrestaurant waarvoor we al vouchers hadden gekocht, bang dat het uitverkocht zou zijn.

Toeristen waar veel op gescholden wordt en waar we terecht een deel ervan liever kwijt dan rijk zijn. Maar toch, het merendeel zijn mensen van wie we ons goed kunnen voorstellen dat ze onze mooie stad willen bezoeken. De bijzondere musea, de sfeer, de gezelligheid. Het toerisme, een belangrijke inkomstenbron voor veel stadgenoten.

Natuurlijk zijn er in deze verwarrende periode ook een aantal voordelen. Saamhorigheid door inventieve acties. Het gemiddelde geluidsniveau is met drie decibel gedaald. Voor mensen met luchtwegproblemen is het nu superfijn om schone lucht te kunnen inademen, dat geldt natuurlijk ook voor de pasgeboren baby’s die voor het eerst buiten komen en eigenlijk voor ons allemaal. De bewoners die in de aanvliegroutes van Schiphol wonen, zullen vast even in een andere wereld leven nu ze onder een stilte bedolven zijn die hen niet bekend is. Voor binnenstadbewoners zal het prettig zijn even niet met groepen schreeuwerige toeristen geconfronteerd te worden. En voor iedereen is het fijn om de vogels in de stad te horen zingen. Van mijn schoondochter die in de onderbouw van een basisschool lesgeeft, hoorde ik dat zij en haar twee collega’s elk twee lesfilmpjes per week maken, bij elkaar dus wekelijks zes, die ze naar al hun leerlingen sturen. Fantastisch wat er in een korte tijd aan digitaal lesmateriaal bedacht en ontwikkeld wordt waar anders geen directe noodzaak voor was geweest.

Dat stad en land geen draaiboek hadden voor een noodsituatie als deze is inmiddels wel duidelijk. Gebrek aan professionele beschermingsmiddelen en beademingsapparatuur is wel het meest schrijnende voorbeeld. Dat we de productie hiervan op eigen bodem of binnen Europees bereik moeten hebben is wel pijnlijk duidelijk geworden. Alles van ver halen kan in theorie goedkoper zijn, maar als het in de pijplijn blijft hangen of helemaal niet geleverd kan worden is dit een te groot risico zoals we nu dagelijks zien aan mensen die onbeschermd moeten werken.

Veel mensen hopen dat deze crisis ook gebruikt wordt voor een herwaardering van de zogenaamde vitale beroepen. Dat voldoende goed opgeleide en goedbetaalde zorgmedewerkers cruciaal zijn, zal niemand op dit ogenblik betwisten. Beroepen waar nu voor geklapt wordt maar die in het vόόr-corona tijdperk nauwelijks serieus genomen werden, zelfs niet na de Malieveldprotesten. Een ziekenhuis als o.a. Lelystad dat gesloten werd terwijl het zo’n belangrijke functie had voor de stad en de brede regio was onvoorstelbaar. Ons eigen Slotervaartziekenhuis dat het niet waard was gered te worden ondanks verwoede pogingen die meerdere partijen hebben gedaan. Herstel van een sterke publieke sector om als samenleving minder kwetsbaar te zijn en ons evenwicht te hervinden lijkt top prioriteit.

Inmiddels beseft ook iedereen hoe een wereld zonder meesters en juffen eruit ziet. Een beroepsgroep die zwaar onderbezet, onderbetaald en ondergewaardeerd is, maar die met alle macht haar inventiviteit heeft aangewend om er te zijn voor hun leerlingen. Digitale lespakketten en nieuwe vormen van contact in een mum van tijd ontwikkeld. Deze crisis leert welk werk er echt toe doet.

Maar de grote onzekerheid van wat het nieuwe normaal zal zijn knaagt. Amsterdam, een stad van events, cultuur en uitgaan. Een stad van trendy restaurantjes in alle prijsklassen. Een grote sportschooldichtheid van mensen die zich gezond willen trainen en toeristen bij wie Amsterdam hoog op hun wensenlijstje staat. Mijn kinderen zijn gelukkige kinderen die het als een voorrecht zien dat ze Amsterdam als geboorteplaats in hun paspoort hebben staan. Een plaats die zij als een van de beste ter wereld beoordelen!

[1] De films ‘Bumi Manusia’, ‘This Earth of Mankind’/’Aarde der Mensen’ naar het boek van de schrijver Pramoedya Ananta Toer en de film ‘A Mac called Ahok’, over de voormalig populaire gouverneur van Jakarta.

door Carol Burgemeestre